Τελευταία άρθρα

Quality since 1985.

Εισαγωγή στην εξάσκηση με τα παραδοσιακά όπλα

Του Διονύση Τσετσέλη

ΓΕΝΙΚΑ
Η εξάσκηση με τα παραδοσιακά όπλα αποτελεί ένα πολύ σημαντικό και αναπόσπαστο κομμάτι της εξάσκησης, το οποίο συμπληρώνει το πολυσύνθετο παζλ του Τάι Τσι Τσουάν. Όχι μόνον επεκτείνει, φωτίζει και βοηθάει την άοπλη εξάσκηση, συμβάλλοντας στην κατανόηση πολλών δυσνόητων σημείων της αλλά επίσης εξελίσσει και αναπτύσσει περαιτέρω τις ικανότητες του ασκούμενου, ο οποίος ταυτόχρονα έχει την ευκαιρία να εξερευνήσει διαφορετικές περιοχές του Τάι Τσι Τσουάν και να αποκτήσει νέες, πολύ σημαντικές ικανότητες και γνώσεις.

Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν να καταλάβουμε ότι η εξάσκηση στα όπλα δεν είναι αντικείμενο για αρχαρίους αλλά διδάσκονται στον μαθητή όταν αυτός έχει ήδη φτάσει σε προχωρημένο επίπεδο (Senior Level) και οι βασικές αρχές είναι ήδη κτήμα του. Αυτό σημαίνει ότι πριν ακόμη κάποιος ξεκινήσει να εξασκείται στα όπλα θα πρέπει να έχει μάθει να κατανοεί και να ελέγχει το σώμα και την κίνησή του, έχοντας κατακτήσει σε σημαντικό βαθμό τα βασικά στοιχεία τα οποία συνιστούν το ποιοτικό Τάι Τσι Τσουάν, όπως π.χ. την ισορροπία, τον έλεγχο, το συντονισμό, τη δύναμη κλπ.

Πώς μπορούμε να χειριστούμε ένα όπλο, εάν δεν μπορούμε πρώτα να ελέγξουμε το ίδιο μας το σώμα; Όπως λέει και η γνωστή ρήση, «Τα όπλα είναι προέκταση του χεριού μας». Αυτό δεν είναι απλώς ένα κλισέ αλλά κάτι το οποίο πρέπει όλοι να λάβουν πάρα πολύ σοβαρά υπ’ όψιν τους, εάν φυσικά επιθυμούν η άσκησή τους να έχει ποιότητα και βάθος. Η σύγχρονη τάση να διδάσκονται τα όπλα σε αρχαρίους ή, ακόμη χειρότερα, από μόνα τους, χωρίς να στηρίζονται πάνω στην πρότερη εκμάθηση της Φόρμας είναι κάτι το οποίο πιστεύουμε ότι κάνει περισσότερο κακό παρά καλό και δεν μας βρίσκει σύμφωνους.

 

Η ΕΞΑΣΚΗΣΗ ΜΕ ΤΑ ΟΠΛΑ
Παραδοσιακά, τα όπλα τα οποία περιλαμβάνουν όλα τα σοβαρά στυλ του Τάι Τσι Τσουάν, είναι το Ξίφος (Sword), η Σπάθα (Spear) και η Λόγχη (Spear). Στο σημείο αυτό, θα θέλαμε να σημειώσουμε ότι τα τελευταία χρόνια έχουν επινοηθεί και παρουσιάζονται στο κοινό σαν Τάι Τσι Τσουάν διάφορες φόρμες οι οποίες μιμούνται τον αργό τρόπο κίνησης και τη γενικότερη κινησιολογία του, κρατώντας βεντάλιες, μπάλες, ρακέτες, μπαστούνια ή ακόμη και άλλα όπλα του Κουνγκ Φου. Ανεξαρτήτως εάν κάποιος επιλέγει να ασκηθεί ή όχι σε αυτές τις φόρμες, θα πρέπει να γνωρίζει ότι παραδοσιακά είναι ανύπαρκτες στον κόσμο του Τάι Τσι Τσουάν και αποτελούν σύγχρονες επινοήσεις, με ό,τι μπορεί αυτό να σημαίνει.

Από την αρχή ακόμη της εξάσκησης στα όπλα και για όσο διάστημα εξασκούμαστε σε αυτά, θα πρέπει να έχουμε κατά νου ότι είναι ενταγμένα στη γενικότερη κατεύθυνση του Τάι Τσι Τσουάν, αυτήν δηλαδή της πολεμικής τέχνης. Αν δουλεύουμε τα όπλα μόνο για διασκέδαση, γυμναστική ή απόλαυση, τότε όχι μόνον χάνουν την αξία τους αλλά και συμβάλλουν στη γενικότερη λανθασμένη πεποίθηση ότι το Τάι Τσι Τσουάν είναι μόνο για υγεία και ψυχαγωγία. Τα όπλα δεν είναι μια απλή γυμναστική ή άσκηση επίδειξης. Είναι φτιαγμένα για να σκοτώνουν στον πόλεμο και, ως εκ τούτου, δεν συγχωρούν τα λάθη. Όταν είναι αληθινά, μπορούν να σκοτώσουν όχι μόνο τον αντίπαλο αλλά ακόμη και τον ίδιο τον χειριστή τους ή τους συμπολεμιστές του εάν αυτός κάνει μία λάθος κίνηση.

θα πρέπει λοιπόν όταν εξασκούμαστε με τα όπλα πάντα να σκεφτόμαστε και να συμπεριφερόμαστε σαν να είναι αληθινά, ακόμη κι αν πρόκειται για ξύλινα. Τα όπλα απαιτούν μεγάλο σεβασμό, προσοχή και απόλυτη συνειδητότητα και εγρήγορση όταν τα χειριζόμαστε. Έχει πολύ μεγάλη σημασία πώς τα κρατάμε στο χέρι μας, πώς τα δίνουμε στον συνασκούμενό μας, πώς κινούμαστε στον χώρο κρατώντας τα, πώς τα αποθέτουμε, πώς τα φυλάσσουμε κλπ. Είναι πολύ απογοητευτικό να βλέπουμε ακόμη και υποτιθέμενους μάστερς οι οποίοι δεν γνωρίζουν καν πώς να κρατήσουν ένα όπλο ή να συμπεριφερθούν όταν το κρατούν στα χέρια τους. Όλα τα ανωτέρω συμβάλλουν όχι μόνον στο να έχουμε τη σωστή αντίληψη για την εξάσκηση με τα όπλα αλλά και να αναπτύσσουμε επίσης το πνεύμα του πολεμιστή, κάτι πολύ σημαντικό όταν εξασκούμαστε σε μία πολεμική τέχνη.

Τα πιο βασικά και σημαντικά θέματα στην εξάσκηση των όπλων είναι η ισορροπία, ο συντονισμός, η δύναμη και ο σωστός χειρισμός τους. Εφ’ όσον λοιπόν έχουμε ήδη αποκτήσει, ως έναν βαθμό, τα τρία πρώτα από την εξάσκηση στη Φόρμα και στα Τσι Κουνγκ, το επόμενο βήμα είναι να μάθουμε τον χειρισμό του όπλου στο οποίο επιθυμούμε να εκπαιδευτούμε. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από την εκμάθηση των βασικών ασκήσεων χειρισμού του όπλου (Ji Ben Gong), οι οποίες είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό κεφάλαιο στη διαδικασία της εκμάθησης του εκάστοτε όπλου. Δυστυχώς, όμως, πάρα πολλοί ασκούμενοι, ακόμη και εκπαιδευτές, έχουν την τάση να αποφεύγουν τη συστηματική σοβαρή εξάσκηση σε αυτές τις ασκήσεις και περνούν απευθείας στην εκμάθηση της φόρμας του. Αυτό είναι ένα πάρα πολύ μεγάλο λάθος, ίσως εξίσου μεγάλο με το να προσπαθεί κάποιος να μάθει ένα όπλο πριν ασκηθεί επαρκώς στις άοπλες φόρμες και ασκήσεις, αφού χωρίς να γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά τον χειρισμό του όπλου είναι αδύνατον η φόρμα μας να έχει την οποιαδήποτε ποιότητα.

Αφού πρώτα έχουν επιτευχθεί όλα τα ανωτέρω, η γνώση δηλαδή της κίνησης του σώματός μας και του χειρισμού του όπλου, έρχεται η ώρα της εκμάθησης της φόρμας του εκάστοτε όπλου. Η φόρμα, όπως προείπαμε, έρχεται να χτίσει πάνω στις προϋπάρχουσες ικανότητες του ασκούμενου επεκτείνοντάς τες και να τον εκπαιδεύσει σε τακτικές και στρατηγικές συμπλοκής και μάχης του όπλου εναντίον αντιπάλων οι οποίοι είναι οπλισμένοι είτε με το ίδιο είτε με κάποιο άλλο όπλο. Δυστυχώς, όπως ακριβώς συμβαίνει και με την άοπλη φόρμα, πολλοί θεωρούν την απομνημόνευση της αλληλουχίας των κινήσεων της φόρμας και την αισθητική παρουσίασή της ως τον σημαντικότερο στόχο της εξάσκησης. Η αλήθεια όμως είναι ότι ο σημαντικότερος στόχος της εξάσκησης και σε αυτόν τον τομέα, όπως και σε ολόκληρο το Τάι Τσι Τσουάν, είναι η αναζήτηση και η έκφραση της εσωτερικής δύναμης, του Τζιν. Όπως ή άοπλη φόρμα έχει τα Οκτώ Τζιν, το κάθε όπλο έχει τα δικά του ιδιαίτερα Τζιν, τα οποία θα πρέπει να μελετώνται μέσα στη φόρμα του.

Ειδικά κατά την εξάσκηση στις φόρμες των όπλων, είναι πολύ σημαντικό να κατανοούμε ότι το κάθε όπλο έχει δημιουργηθεί προκειμένου να ικανοποιήσει διαφορετικές ανάγκες μέσα στη μάχη, άρα έχει τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα, τη δική του μεθοδολογία εκμάθησης και εξάσκησης, καθώς και δικό του λόγο ύπαρξης, τρόπο χειρισμού και συμπλοκής. Έχει δηλαδή, όπως συνηθίζεται να λέγεται στις κινεζικές πολεμικές τέχνες, τον δικό του «χαρακτήρα», σύμφωνα με τον οποίο πρέπει να εκτελούμε όλες τις ασκήσεις και τις φόρμες του. Πολλές φόρες βλέπουμε ότι πολλοί ασκούμενοι, ακόμη και δάσκαλοι, εκτελούν τις φόρμες όλων των όπλων με την ίδια ακριβώς ταχύτητα και τρόπο με τον οποίο εκτελούν και την άοπλη φόρμα. Αυτό όμως δείχνει χαμηλή ποιότητα και έλλειψη κατανόησης όχι μόνο του «χαρακτήρα» του κάθε όπλου αλλά και της διαφοράς του από την άοπλη εξάσκηση.

Εκτός από τη βασική φόρμα του εκάστοτε όπλου, υπάρχουν επίσης φόρμες στις οποίες ο ασκούμενος κρατάει όπλα και στα δύο του χέρια (π.χ. διπλό ξίφος ή διπλή σπάθα), καθώς και φόρμες δύο ατόμων με τους δύο ασκούμενους να κρατούν το ίδιο όπλο (π.χ. Ξίφος εναντίον Ξίφους) ή ο ένας να κρατάει ένα όπλο και ο άλλος ένα άλλο (π.χ. Σπάθα εναντίον Λόγχης). Η ενασχόληση με αυτές τις φόρμες προϋποθέτει πολύ καλή γνώση της ατομικής φόρμας του κάθε όπλου, άρα και όλων όσων προηγούνται αυτής, αφού δεν πρόκειται για φόρμες επίδειξης αλλά όπως και όλα τα υπόλοιπα στηρίζονται, αναπτύσσουν και επεκτείνουν τις ήδη υπάρχουσες ικανότητες του ασκουμένου, με σκοπό την ανάπτυξη των μαχητικών του ικανοτήτων.

Τέλος, όποιος επιθυμεί να αποκτήσει αληθινά υψηλή κατάρτιση στο καθένα από τα όπλα του Τάι Τσι Τσουάν θα πρέπει, εκτός από την εκμάθηση του βασικού χειρισμού του όπλου και της φόρμας του με όλες τις λεπτομέρειες και τις πολύ υψηλές απαιτήσεις της, να ασκηθεί επίσης σε ειδικές συνεργατικές και ανταγωνιστικές ασκήσεις με το όπλο σε ζευγάρια, ανάλογες με το Σπρώξιμο των Χεριών (Pushing Hands) αλλά και στις μαχητικές εφαρμογές, οι οποίες εκπαιδεύουν και διδάσκουν τον ασκούμενο για το πώς συμπλέκεται ένα όπλο εναντίον του ίδιου όπλου ή κάποιου άλλου.

Post a Comment

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.