Από τι αποτελείται το ολοκληρωμένο Τάι Τσι Τσουάν;

Του Διονύση Τσετσέλη

Το ολοκληρωμένο Τάι Τσι Τσουάν αποτελείται από πέντε μεγάλους τομείς εξάσκησης. Τη Φόρμα, τα Τσι Κουνγκ, τα Pushing Hands, τις Μαχητικές Εφαρμογές και τα Όπλα. Οτιδήποτε λιγότερο από αυτό δεν μπορεί να θεωρείται ολοκληρωμένο Τάι Τσι Τσουάν. Ωστόσο, για να είμαστε ειλικρινείς, η τεράστια πλειοψηφία των σχολών και των δασκάλων δυστυχώς απέχουν πάρα πολύ από τα παραπάνω και γι’ αυτό οι μαθητές θα πρέπει να είναι πολύ συνειδητοί και προσεκτικοί στις επιλογές τους.

Ο κάθε ένας από τους πέντε παραπάνω μεγάλους τομείς εξάσκησης περιλαμβάνει τεράστιο και πολύπλευρο ασκησιολόγιο, πολλά και διαφορετικά επίπεδα κατανόησης και εξάσκησης, όπως και τρόπους εφαρμογής και χρήσης. Το ότι κάποιος δηλαδή έχει μάθει μία φόρμα, λίγα Τσι Κουνγκ, κάποιες τεχνικές ή ένα-δυο Pushing Hands σε ένα αρχάριο ή μέσο επίπεδο, δεν του δίνει το δικαίωμα να ισχυριστεί ότι κατέχει τον αντίστοιχο τομέα εξάσκησης. Προκειμένου κάποιος να μπορεί να ισχυριστεί με αξιώσεις κάτι τέτοιο, η γνώση και η ικανότητά του θα πρέπει να είναι πραγματικά πάρα πολύ μεγάλες και αυτό απαιτεί πολλά χρόνια συνειδητής και σοβαρής εξάσκησης.

Για να γίνει το θέμα μας ακόμη πιο πολύπλοκο και δύσκολο, όλοι οι ανωτέρω τομείς αλληλοεπηρεάζονται και στηρίζονται ο ένας στον άλλον. Παραδείγματος χάριν, για να έχει ο ασκούμενος μια αληθινά καλή Φόρμα, πρέπει να έχει επίσης ένα καλό επίπεδο και σε όλους τους άλλους τομείς.

Φυσικά, όταν έχουμε να κάνουμε με διαφορετικές ηλικίες, επίπεδα φυσικής κατάστασης ή προβλήματα υγείας, πάντα τροποποιούμε το πρόγραμμα ή τις ασκήσεις, έτσι ώστε να μπορέσουμε να προσεγγίσουμε το αντίστοιχο κοινό. Παραδείγματος χάριν, όταν διδάσκουμε παιδιά μπορεί να αφήσουμε τη Φόρμα κατά μέρους και να δώσουμε έμφαση σε πιο δυναμικές και έντονες δραστηριότητες, όπως Pushing hands, μαχητικές τεχνικές, κυβιστήσεις, κάθε λογής χτυπήματα, ασκήσεις λυσίματος (Looseness) και ευλυγισίας κλπ. Όταν όμως έχουμε να κάνουμε με ηλικιωμένους ή ασθενείς τότε θα δώσουμε πιο μεγάλη έμφαση στη Φόρμα και στα Τσι Κουνγκ. Ωστόσο, όλα αυτά θα πρέπει να γίνονται με σωστό σχέδιο και πρόγραμμα, χωρίς να υποβαθμίζεται ή να καταστρέφεται το Τάι Τσι Τσουάν.

Ο κάθε τομέας εξάσκησης είναι βασισμένος αφενός στις αρχές που διέπουν το Τάι Τσι Τσουάν και αφετέρου στην ιδιαίτερη κινησιολογία και τρόπο σκέψης του κάθε διαφορετικού στυλ. Είναι επίσης ειδικά σχεδιασμένος ώστε να συμπληρώνει και να φωτίζει τους άλλους, βοηθώντας τον ασκούμενο να τους κατανοήσει βαθύτερα.

 

Λόγω αυτής της αλληλοεπιρροής και αλληλεπίδρασης των τομέων εξάσκησης μεταξύ τους, θεωρούμε ότι δεν είναι σωστή η τακτική πολλών ασκουμένων, λόγω της έλλειψης επαρκούς ύλης στο σύστημα που ακολουθούν ή περιορισμένης γνώσης των δασκάλων τους ή των ιδίων, να αναμιγνύουν στην εξάσκησή τους φόρμες και Τσι Κουνγκ από άλλα στυλ Τάι Τσι Τσουάν, ακόμη χειρότερα από τέχνες οι οποίες δεν έχουν σχέση με το Τάι Τσι Τσουάν, τα οποία είτε έμαθαν από κάποιον δάσκαλο είτε απλώς τα είδαν στο You Tube. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το πιθανότερο είναι αντί η κάθε άσκηση να φωτίζει και να βοηθάει τις υπόλοιπες, συνθέτοντας ένα ενιαίο και ολοκληρωμένο στυλ, αντιθέτως να συσκοτίζει το νόημα των ασκήσεων και να προκαλεί σύγχυση στο σώμα και τον νου του ασκούμενου.

Εάν συνειδητοποιήσουμε τα ανωτέρω, τότε θα καταλάβουμε και τους λόγους για τους οποίους η μαθητεία στο Τάι Τσι Τσουάν δεν τελειώνει ποτέ και χρειάζεται μια ολόκληρη ζωή για να το μάθει κάποιος. Όσα χρόνια κι αν περάσουν, όσο καλοί κι αν είμαστε, όλοι πάντα έχουμε ακόμη πολλά να μάθουμε, αρκεί φυσικά να έχουμε το μυαλό μας ανοιχτό. Πάντα θα υπάρχει κάτι το οποίο μας διαφεύγει, μία καινούργια ιδέα η οποία θα μας ανοίξει νέες πόρτες και ορίζοντες στην άσκησή μας. Πάντα θα υπάρχει κάποιο βαθύτερο επίπεδο το οποίο δεν έχουμε ανακαλύψει ακόμη.

Ειδικά όσον αφορά στη διδασκαλία του Τάι Τσι Τσουάν σε άλλους, πάντα θα ανακαλύπτουμε νέους, πιο αποτελεσματικούς τρόπους να διδάσκουμε και να περνάμε τη γνώση στους μαθητές μας ή να τους κατανοούμε καλύτερα. Πάντα θα μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι όσον αφορά τις απαντήσεις που δίνουμε ώστε να εξηγήσουμε τα βαθύτερα επίπεδα του Τάι Τσι Τσουάν.