Τελευταία άρθρα

Quality since 1985.

Η τεράστια σπουδαιότητα του Τζιν

Του Διονύση Τσετσέλη

«Όλο το σώμα είναι Τζιν» Wu Kungcho, Gold Book

Μετά τη δημοσίευση του προηγούμενου άρθρου μου, κάτω από τον τίτλο «Ποιος είναι ο  Σκοπός του Τάι Τσι Τσουάν;», στο οποίο υποστήριξα ότι ο «Κεντρικός σκοπός του Τάι Τσι Τσουάν και πυρήνας όλων των ασκήσεων και φορμών του, εφόσον μιλάμε για μία πολεμική τέχνη, είναι η αναζήτηση, η εκπαίδευση, η παραγωγή, ο έλεγχος και η έκφραση της εσωτερικής δύναμης (Τζιν).», έλαβα πολλά μηνύματα, με τα οποία ασκούμενοι και ενδιαφερόμενοι μου ζήτησαν να γράψω κάτι εκτενέστερο για το Τζιν, αναφέροντας ότι για το τόσο σοβαρό αυτό θέμα συνήθως επικρατεί είτε μεγάλη θολούρα (συγχέοντας το Τζιν με διάφορες «ενέργειες») είτε το απόλυτο σκότος. Πιστός στην πάγια αρχή μου για την ευρεία διάδοση της γνώσης, ανταποκρίνομαι στην επιθυμία όσων μου το ζήτησαν δημοσιεύοντας σήμερα το άρθρο αυτό, σαν μία πρώτη ουσιαστική επαφή όσων ενδιαφέρονται για το Τζιν αλλά και μια σχετική εμβάθυνση όσων ήδη έχουν ασχοληθεί με αυτό.

 

TI EINAI ΤΟ ΤΖΙΝ

Με τον όρο Τζιν, στο Τάι Τσι Τσουάν εννοούμε την εσωτερική δύναμη (Internal power) η οποία καλλιεργείται και παράγεται μέσω της εξάσκησης σύμφωνα με μία συγκεκριμένη μεθοδολογία, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο του ποιοτικού και υψηλού επιπέδου Τάι Τσι Τσουάν. Η μεθοδολογία αυτή έγκειται στη συνεχή προσπάθεια διάτασης και σωστής χρήσης των τενόντων, των συνδέσμων, των βραχέων μυών και των αρθρώσεων, σε συνδυασμό με την εξάσκηση στην ισορροπία, το ρίζωμα, τη συντονισμένη κίνηση, τη σύνδεση ολόκληρου του σώματος σε ένα ενιαίο σύνολο, καθώς και την αξιοποίηση της βαρύτητας κατά την κίνησή μας, η οποία επιτυγχάνεται κυρίως με την εξάσκηση στη χαλάρωση και το λύσιμο των αρθρώσεων.

Όπως έχουμε ήδη αναφέρει στο άρθρο για το Σκοπός του Τάι Τσι Τσουάν, ο κεντρικός στόχος του Τάι Τσι Τσουάν και ο πυρήνας όλων των ασκήσεων και φορμών του είναι η αναζήτηση, η εκπαίδευση, η παραγωγή, ο έλεγχος και η έκφραση του Τζιν. Κάθε άσκηση, κάθε φόρμα και κάθε σκέψη κατά την ώρα της εξάσκησής μας θα πρέπει να αφορά το πώς θα ανακαλύψουμε και θα κυριαρχήσουμε πάνω στο Τζιν, αφού το Τζιν είναι αυτό το οποίο καθιστά το Τάι Τσι Τσουάν εσωτερική πολεμική τέχνη και του προσδίδει όλη την αξία που έχει. Χωρίς αυτήν τη στόχευση, το Τάι Τσι Τσουάν καταλήγει να είναι απλώς ένας όμορφος χορός ή μια άσκηση για ασθενείς και ηλικιωμένους.

Το μεγάλο ζήτημα κατά την εξάσκηση στο Τάι Τσι Τσουάν είναι να περάσουμε από την ωμή δύναμη την οποία χρησιμοποιούμε σε όλη μας τη ζωή (ειδικά οι άντρες οι οποίοι είναι πιο δυνατοί μυϊκά), στη χρήση της εσωτερικής δύναμης, δηλαδή του Τζιν. Αυτό είναι το Α και το Ω στο Τάι Τσι Τσουάν.

Όπως γίνεται αμέσως αντιληπτό από τον ορισμό που δώσαμε για το Τζιν στην αρχή του κεφαλαίου, η εξάσκηση με στόχο την καλλιέργεια του Τζιν απαιτεί πολύ υψηλής ποιότητας και μακροχρόνια εκπαίδευση τεχνικής κυρίως φύσεως. Γι’ αυτό, το Τζιν είναι μία δύναμη ευφυής, η οποία αποκαλείται επίσης και εκπαιδευμένη δύναμη, σε αντιδιαστολή με την ωμή δύναμη η οποία παράγεται από το μυϊκό σύστημα.

 

ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΥΪΚΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ

Είναι αλήθεια ότι Τζιν έχουν επίσης και τα εξωτερικά, σκληρά στυλ. Ωστόσο, το Τζιν αυτών των στυλ είναι εντελώς διαφορετικής ποιότητας και προέλευσης, αφού δημιουργείται απλώς ως αποτέλεσμα ισχυρής σύσπασης των μυών και καλλιεργείται με ασκήσεις όπως είναι τα βάρη και τα όργανα του γυμναστηρίου. Γι’ αυτό, στην ορολογία των Εσωτερικών Πολεμικών Τεχνών συνήθως αποκαλείται με τον όρο Λι, ο οποίος σημαίνει ωμή δύναμη και στο Τάι Τσι Τσουάν προσπαθούμε όσο μπορούμε να την αποφεύγουμε (χωρίς αυτό φυσικά να σημαίνει επ’ ουδενί ότι στο Τάι Τσι Τσουάν δεν χρησιμοποιούμε καθόλου τους μυς μας.

Μία ακόμη παράμετρος η οποία διαχωρίζει το Τζιν από το Λι και αξίζει να ληφθεί σοβαρά υπ’ όψιν είναι ότι η καλλιέργεια του Τζιν γίνεται με τρόπους φιλικούς προς το σώμα και γι’ αυτό μπορεί να καλλιεργείται μέχρι πολύ προχωρημένες ηλικίες, μέσω ασκήσεων οι οποίες ταυτόχρονα προάγουν την υγεία και αναπτύσσουν την τεχνική. Αντιθέτως, η ωμή δύναμη καλλιεργείται με τρόπους σκληρούς, επίπονους, εχθρικούς προς το σώμα και την υγεία, οι οποίοι συνήθως αφορούν μόνο τους πολύ νέους και δυνατούς ανθρώπους (και μόνο για όσο είναι νέοι και υγιείς). Γι’ αυτούς τους λόγους, όσο ο ασκούμενος προπονείται σωστά και ποιοτικά, το Τζιν αυξάνει με το πέρασμα των χρόνων, χωρίς περιορισμό ηλικίας. Αντιθέτως, η ωμή δύναμη από κάποια ηλικία και μετά συνεχώς μειώνεται, αφού στηρίζεται στους μυς οι οποίοι με τα χρόνια φθίνουν και εξασθενούν, με αποτέλεσμα οι ασκούμενοι αφού περάσουν την νεανική τους ηλικία να αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την εξάσκηση, έχοντας μάλιστα συνήθως αποκομίσει από αυτήν πολλούς τραυματισμούς στο σώμα τους.

 

ΟΙ ΟΚΤΩ ΜΕΘΟΔΟΙ ΤΟΥ ΤΖΙΝ

Το Τζιν στην πραγματικότητα είναι ενιαίο, αδιαίρετο και αδιάσπαστο κι έτσι ακριβώς θα πρέπει να διατρέχει όλο το σώμα. Ωστόσο, για την ευκολότερη κατανόηση και εφαρμογή του στη συμπλοκή σώμα με σώμα, αφού όπως έχουμε αναφέρει ήδη πολλές φορές στα διάφορα άρθρα τα οποία έχουμε δημοσιεύσει δεν πρέπει ποτέ να ξεχνούμε ότι μιλώντας για το Τάι Τσι Τσουάν αναφερόμαστε σε μία πολεμική τέχνη, το χωρίζουμε σε οκτώ επί μέρους Τζιν. Τα Οκτώ Τζιν είναι τρόποι και μέθοδοι τακτικής έκφρασης της δύναμης κατά τη συμπλοκή σώμα με σώμα και σε καμία περίπτωση «ενέργειες», όπως «μυστηριωδώς» τα μεταφράζουν πολλοί οι οποίοι επιθυμούν να καλύπτουν το κάθε τι στο Τάι Τσι Τσουάν με ένα πέπλο μυστηρίου.

Τα Οκτώ Τζιν, εντελώς επιγραμματικά, σύμφωνα με τις κινεζικές ονομασίες τους και κάποιες απλοποιημένες, όσο πιο κοντά γίνεται στην πραγματική τους ουσία, αποδόσεις των ονομάτων τους  στα Ελληνικά είναι τα εξής: Πενγκ (απόκρουση προς τα πάνω), Λου (Εκτροπή προς τα πλάγια και πίσω), Τζι (Συμπίεση προς τα εμπρός), Αν (Σπρώξιμο προς τα κάτω), Κάι (Ξερίζωμα), Λιε (Σπειροειδής δύναμη η οποία καταλήγει σε ξερίζωμα), Τζου (Χρήση του αγκώνα και του πήχη) και Κάο (Χρήση του ώμου και του σώματος).

Όπως μπορούμε να διαπιστώσουμε από τις ανωτέρω αποδόσεις των κινεζικών ονομασιών των Οκτώ Τζιν, συνήθως επεξηγούνται και αναλύονται μέσα από την κατεύθυνση του εκάστοτε χτυπήματος ή από το μέρος του σώματος το οποίο χρησιμοποιείται κάθε φορά προκειμένου να καταφερθεί το εκάστοτε χτύπημα. Παραδείγματος χάριν, ό,τι κατευθύνεται προς τα πάνω θεωρείται Πενγκ, ό,τι κατευθύνεται προς το πλάι και πίσω θεωρείται Λου, μία ώθηση προς τα κάτω θεωρείται Αν και ένα χτύπημα με τον αγκώνα θεωρείται Τζου.

Η ανωτέρω προσέγγιση πιθανόν να είναι χρήσιμη σε ένα αρχάριο επίπεδο, όταν ο ασκούμενος μαθαίνει τα βασικά και δεν έχει αποκτήσει ακόμη την ικανότητα να συλλαμβάνει και να εκτελεί με το σώμα του πιο πολύπλοκες ιδέες και τεχνικές. Ωστόσο, στην πραγματικότητα ο τρόπος αυτός ανάλυσης των Οκτώ Τζιν είναι επιφανειακός και απλοϊκός και δεν αρμόζει σε ανθρώπους οι οποίοι επιθυμούν να ασκηθούν σοβαρά και σε βάθος. Το Τάι Τσι Τσουάν είναι μία τέχνη η οποία στηρίζεται στη βαθιά λογική και στους νόμους της Φυσικής. Κατά συνέπεια, ο τρόπος σκέψης και εξάσκησης σε αυτήν δεν είναι τόσο απλός όπως το 1+1=2. Το Τάι Τσι Τσουάν είναι πολύπλοκο και βαθύ και η κατανόησή του δεν έρχεται σε μία νύχτα. Χρειάζεται πολλή δουλειά, μελέτη και κατανόηση σε βάθος και είναι απαραίτητο να συνδυάσουμε πολλές συνιστώσες εάν επιθυμούμε να συλλάβουμε την ουσία του. Για να το κατανοήσουμε απαιτείται όχι μόνο πρακτική αλλά και διανοητική εργασία, με αναλυτική και ταυτόχρονα συνθετική σκέψη, καθώς και πολύ διάβασμα. Μόνο έτσι μπορούμε να φτάσουμε σε ένα σοβαρό αποτέλεσμα.

Η φύση του κάθε Τζιν, δηλαδή η δύναμη η οποία το χαρακτηρίζει και το καθορίζει, είναι πολύ ιδιαίτερη και βαθιά και δεν έχει να κάνει κυρίως με τις κατευθύνσεις ή το μέσον εφαρμογής της δύναμης αλλά με τον τρόπο που εκτελείται η κίνηση και, κατά συνέπεια,  εφαρμόζεται η δύναμη. Το κάθε Τζιν χαρακτηρίζεται από μια ξεχωριστή ποιότητα την οποία μέσω της εξάσκησής μας προσπαθούμε να ανακαλύψουμε, να καλλιεργήσουμε και να εφαρμόσουμε. Παραδείγματος χάριν, το χαρακτηριστικό γνώρισμα της Πενγκ είναι η επέκταση. Από τη στιγμή που εφαρμόζεται η δύναμη, από τη στιγμή δηλαδή που υπάρχει επαφή με τον αντίπαλο, όταν υπάρχει επέκταση, ανεξαρτήτως αν αυτή είναι προς τα πάνω ή προς το πλάι, προς τα εμπρός ή προς τα πίσω, το Τζιν αυτό μπορεί να θεωρηθεί Πενγκ ή, έστω, συνδυασμός της Πενγκ με κάποια άλλη ή κάποιες άλλες δυνάμεις.

Σύμφωνα με τα ανωτέρω, μόνον όταν κάποιος κατανοήσει το Τζιν πολύ βαθιά μπορεί να δει την ποιότητα κάθε χτυπήματος πέρα από την κατεύθυνσή του και το μέλος του σώματος που το καταφέρει και να πει με σιγουριά ποιο από τα οκτώ Τζιν εφαρμόζεται κάθε φορά. Είναι επίσης πάρα πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ότι είναι πάρα πολύ σπάνιο να εφαρμοστεί ένα μόνο Τζιν κατά τη διάρκεια μιας κίνησης. Εάν εξετάσουμε την κάθε κίνηση εις βάθος, θα μπορέσουμε να διαπιστώσουμε ότι εμπεριέχει ταυτόχρονο συνδυασμό διαφόρων Τζιν. Οι Οκτώ Δυνάμεις μπορούν να συνδυαστούν και πράγματι συνδυάζονται συνεχώς μεταξύ τους με διάφορους τρόπους και ποσότητες, δίνοντας έτσι τελικά μια τεράστια ποικιλία δυνάμεων.

Η κατανόηση των ανωτέρω χρειάζεται σωστή διδασκαλία, σοβαρή εξάσκηση, μελέτη και κατανόηση εις βάθος πάνω στη φύση του κάθε Τζιν και απαιτεί πάρα πολύ χρόνο. Αφού συντελεσθεί αυτή η κατανόηση, το κάθε Τζιν μπορεί να εφαρμοστεί από οποιοδήποτε μέρος του σώματος και προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Ολόκληρο το σώμα γίνεται ικανό να εφαρμόσει τα διάφορα Τζιν με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Τότε είναι που, όπως λέει και το κλασσικό Gold Book του Δασκάλου Wu Kungcho, «Ολόκληρο το σώμα είναι Τζιν».

Το πρόβλημα με όλα τα ανωτέρω είναι ότι πρέπει να τα ανακαλύψουμε μέσα στο σώμα μας και όχι μόνο στη θεωρία ή στη φαντασία μας όπως συνήθως γίνεται. Στην αγορά υπάρχει πολλή θεωρία και λίγη σωστή πράξη. Θεωρίες για τα πάντα αλλά σοβαρή έλλειψη στην αντίληψη του σώματός μας και του Τζιν. Μόνος τρόπος γι’ αυτό είναι η σοβαρή εργασία κάτω από τη σωστή μεθοδολογία κατά την οποία όλα, μυς, σύνδεσμοι, τένοντες, συνδετικοί ιστοί, αρθρώσεις, συντονισμός, ισορροπία, χαλάρωση, ενώνονται σε μια τεράστια δύναμη, το Τζιν, η οποία όπως έχουμε ήδη πει πολλές φορές αποτελεί την ουσία και τον βασικό σκοπό του Τάι Τσι Τσουάν.

 

Post a Comment

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.