Η ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΦΟΡΜΑ ΤΩΝ108 ΣΧΗΜΑΤΩΝ – ΤΟ ΘΗΣΑΥΡΟΦΥΛΑΚΙΟ ΤΟΥ ΤΑΪ ΤΣΙ ΤΣΟΥΑΝ
Η προέλευση, τα συστατικά της μέρη, ο σκοπός και τα επίπεδά της
Του Διονύση Τσετσέλη
Η Παραδοσιακή Φόρμα είναι μέγιστης αξίας και σε αυτήν θα πρέπει να ασκούμαστε καθ’ όλη τη διάρκεια της μαθητείας μας. Όχι μόνον δεν είναι προορισμένη για αρχάριους αλλά, ακριβώς το αντίθετο, απευθύνεται σε πολύ προχωρημένους ή σε όσους επιθυμούν εξ αρχής να βάλουν τις σωστές βάσεις για τη μαθητεία τους. Είναι διαφορετική από τις συνηθισμένες, γι’ αυτό και προξενεί τόση εντύπωση κατά τη θέασή της, είναι ωστόσο ίσως η σπουδαιότερη Φόρμα, ένα αληθινό εκπαιδευτικό πολυεργαλείο, αφού με αυτήν μαθαίνουμε σχεδόν τα πάντα στο Τάι Τσι Τσουάν.
Γενικά
Η Παραδοσιακή Φόρμα των 108 Σχημάτων αποτελεί τη βασική φόρμα του στυλ Γου ή το «θησαυροφυλάκιο» του στυλ όπως αποκαλείται, αφού μέσα σε αυτήν κρύβονται όλες οι αρχές, οι τεχνικές και τα «μυστικά» του Τάι Τσι Τσουάν.
Από τα πολύ παλιά χρόνια, αυτή ήταν η Φόρμα στην οποία εξασκούνταν τα ίδια τα μέλη της Οικογένειας μέσα στους κόλπους της, ενώ στο ευρύ κοινό δίδασκαν μόνο την Κυκλική Φόρμα. Ο λόγος ήταν ότι επιθυμούσαν, όπως ήταν φυσικό εκείνη την εποχή, να έχουν στην αποκλειστική τους διάθεση αυτήν την ανυπέρβλητης αξίας Φόρμα, ώστε τα μέλη της Οικογένειας να μπορούν να αποκτούν υψηλή ικανότητα· οι μαθητές θα έπρεπε να περιοριστούν στην πολύ πιο εύκολη στην εκμάθηση Κυκλική Φόρμα, η αποκλειστική εξάσκηση στην οποία είναι σχεδόν αδύνατον να οδηγήσει στην καλλιέργεια της Εσωτερικής Δύναμης (Τζιν) στο σώμα, κάτι το οποίο αποτελεί τον βασικό στόχο του Τάι Τσι Τσουάν.
Η Παραδοσιακή Φόρμα των 108 Σχημάτων ονομάζεται επίσης Τμηματική (Segmental), επειδή σε αυτήν το κάθε μεμονωμένο Σχήμα διδάσκεται αναλυμένο με μεγάλη λεπτομέρεια σε όλες τις ξεχωριστές υποκινήσεις από τις οποίες αποτελείται. Ονομάζεται και Μηχανική (Mechanical), λόγω της πολύ μεγάλης σημασίας που δίνει στην εμβιομηχανική της κίνησης και την απόκτηση σωστής σωματικής δομής. Τέλος, ονομάζεται και Προτυποποιημένη (Standard), για τον λόγο ότι είναι πάρα πολύ συγκεκριμένες και καθορισμένες οι κινήσεις της, ώστε να αποτελεί σταθερό πρότυπο για την πρόοδο του ασκούμενου και για κάθε άλλη φόρμα.
Κάποια παρακλάδια του στυλ Γου έχουν διατηρήσει μέχρι τις μέρες μας μία απλοποιημένη εκδοχή της Παραδοσιακής Φόρμας, χωρίς όμως να έχουν βαθιά γνώση της. Στα στυλ αυτά την αποκαλούν Τετράγωνη (Square) και πιστεύουν ότι πρόκειται για μία Φόρμα, η οποία μοναδικό σκοπό έχει απλώς να διδάξει στον αρχάριο μαθητή τα βασικά. Κατά τη γνώμη αυτών των δασκάλων και ασκουμένων, όταν ο υποτιθέμενος αυτός προορισμός της ολοκληρωθεί, η «Τετράγωνη» Φόρμα ουσιαστικά εγκαταλείπεται, ώστε ο μαθητής να περάσει στην αληθινή, μεγαλύτερης αξίας, Κυκλική Φόρμα. Όπως είναι φανερό για όσους ήδη γνωρίζουν και θα γίνει κατανοητό παρακάτω για όσους δεν γνωρίζουν, αυτή η αντίληψη είναι πάρα πολύ ρηχή και μακριά από την πραγματικότητα. Με τη βοήθεια του παρόντος κειμένου ελπίζω να σκεφτούν βαθύτερα την αξία της Παραδοσιακής Φόρμας και να την εξασκήσουν με τον τρόπο που πραγματικά της αξίζει, ωφελώντας πάνω απ’ όλα τον ίδιο τους τον εαυτό.
Τελειώνοντας με τις ονομασίες, αφήνω παντελώς ασχολίαστο τον χαρακτηρισμό «Τετράγωνη» προερχόμενο από άτομα τα οποία, ενώ δεν έχουν εξασκηθεί ποτέ με τη μεθοδολογία της Παραδοσιακής Φόρμας και δεν έχουν ιδέα ποιος είναι αυτός και τι σκοπούς εξυπηρετεί, προσπαθούν με αυτήν την ονομασία απλώς να την υποτιμήσουν ότι δήθεν δεν ανταποκρίνεται στην κυκλικότητα η οποία, κατ’ αυτούς πάντα, θα πρέπει να διακρίνει κάθε κίνηση και φόρμα στο Τάι Τσι Τσουάν. Στην πραγματικότητα, απλώς αποδεικνύουν την τεράστια άγνοιά τους πάνω στους σκοπούς και τα εργαλεία του πραγματικού Τάι Τσι Τσουάν.
Η πραγματικότητα είναι ότι η Τμηματική/Μηχανική/Προτυποποιημένη Φόρμα, είναι η αληθινή Παραδοσιακή Φόρμα, μέγιστης αξίας, και σε αυτήν θα πρέπει να ασκούμαστε καθ’ όλη τη διάρκεια της μαθητείας μας. Όχι μόνον δεν είναι προορισμένη για αρχάριους αλλά, ακριβώς το αντίθετο, απευθύνεται σε πολύ προχωρημένους ή σε όσους επιθυμούν εξ αρχής να βάλουν τις σωστές βάσεις για τη μαθητεία τους. Είναι διαφορετική από τις συνηθισμένες, γι’ αυτό και προξενεί τόση εντύπωση κατά τη θέασή της, είναι ωστόσο ίσως η σπουδαιότερη Φόρμα, ένα αληθινό εκπαιδευτικό πολυεργαλείο, αφού με αυτήν μαθαίνουμε σχεδόν τα πάντα στο Τάι Τσι Τσουάν.
Προέλευση
Η Παραδοσιακή Φόρμα των 108 Σχημάτων, σύμφωνα με τον Δάσκαλο Γου, ο οποίος το γνωρίζει από τον παππού του Γου Κουνγκγί (Wu Kungyi) (τον πρώτο δηλαδή που παρουσίασε στο ευρύ κοινό τη Φόρμα αυτή), ανάγεται στα χρόνια του Γιανγκ Λουτσάν (Yang Luchan), δημιουργού του στυλ Γιανγκ. Εκείνη την εποχή, δηλαδή στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, ήταν η μαχητική, πολύ λεπτομερής και μυστική φόρμα Μικρού Πλαισίου η οποία διδασκόταν στον πολύ στενό κύκλο της Οικογένειας Γιανγκ.
Τότε, οι δύο Οικογένειες Γιανγκ και Γου ήταν πολύ κοντά, τα μέλη τους είχαν πολύ φιλικές σχέσεις και ασκούνταν μαζί, με αποτέλεσμα η Φόρμα αυτή κάποια στιγμή να περάσει στην κατοχή και της Οικογένειας Γου, τα μέλη της οποίας, συνειδητοποιώντας την ανυπέρβλητη αξία της, εξασκούνταν επί πολλά χρόνια σε αυτήν, σκληρά και με ευσυνειδησία, κρατώντας την ταυτόχρονα καλά φυλαγμένη, ως πολύτιμο οικογενειακό μυστικό, ακολουθώντας το παράδειγμα της Οικογένειας Γιανγκ.
Ο Επικεφαλής της Τρίτης Γενιάς της Οικογένειας Γου, Δάσκαλος Γου Κουνγκγί, μελέτησε πάρα πολύ αυτήν τη Φόρμα, εργαζόμενος συστηματικά και εμβαθύνοντας πλήρως στα μυστικά της, κοντά και στον Δάσκαλο Γιανγκ Σαοχόου (Yang Shaohou), ένα από τα πιο σημαντικά μέλη της Οικογένειας Γιανγκ, αλλά και από τα πιο παραγνωρισμένα, ίσως και παραγκωνισμένα, λόγω του πολύ σκληρού τρόπου διδασκαλίας του, ο οποίος έδινε απόλυτη έμφαση στη μάχη, εν αντιθέσει με την υπόλοιπη Οικογένεια Γιανγκ, η οποία όλο και περισσότερο έδινε βάρος στην πλευρά της καλής υγείας.
Κάποια στιγμή, ο Δάσκαλος Γου Κουνγκγί, διαπιστώνοντας τη φθίνουσα ποιοτικά πορεία την οποία είχε πάρει το Τάι Τσι Τσουάν (που στα μέσα του 19ου αιώνα είχε σχεδόν ολοκληρωτικά πλέον υποταχθεί στις αρχές της Χάρης, της Απαλότητας και της Ομορφιάς – τα τρία δηλητήρια του Τάι Τσι Τσουάν κατά τον Δάσκαλο Γου -, χάνοντας ταυτόχρονα όλο και περισσότερο την Αρχή της Δύναμης), και φοβούμενος ότι εάν η Φόρμα αυτή συνεχίσει να διατηρείται μυστική, υπάρχει φόβος να χαθεί, αποφάσισε να διδάξει στο ευρύ κοινό την Παραδοσιακή Φόρμα των 108 Σχημάτων, καθιερώνοντάς την τη βασική Φόρμα της Οικογένειας Γου, στην οποία εξασκούμαστε ακόμη και σήμερα.
Η Παραδοσιακή Φόρμα των 108 Σχημάτων σήμερα, διατηρείται και διδάσκεται δημοσίως σε κάθε ενδιαφερόμενο αποκλειστικά από την Οικογένεια Γου. Δυστυχώς, παρά την τεράστια σημασία και αξία της, η Φόρμα αυτή, με το πέρασμα των χρόνων και τον θάνατο του Γιανγκ Σαοχόου (αφού ο αδερφός του, Γιανγκ Τσενγφού (Yang Chengfu), υπήρξε ουσιαστικά ο υπεύθυνος για την απλοποίηση και τη μετέπειτα διάδοση του στυλ Γιανγκ με σχεδόν αποκλειστική έμφαση στην καλή υγεία) είτε ξεχάστηκε και χάθηκε εντελώς από την Οικογένεια Γιανγκ είτε απλώς συντηρείται μυστικά στους κόλπους της, χωρίς ωστόσο να διδάσκεται δημοσίως.
Μπορούμε, λοιπόν, να καταλάβουμε πόσο μεγάλη ήταν η γενναιοδωρία και η συνεισφορά του Δασκάλου Γου Κουνγκγί στην πορεία και την εξέλιξη του Τάι Τσι Τσουάν, καθώς και πόσο μεγάλο σεβασμό και ευγνωμοσύνη του οφείλουμε.
Σε τι συνίσταται και γιατί είναι αναντικατάστατη;
Η Παραδοσιακή Φόρμα των 108 Σχημάτων αποτελείται από 37 μοναδικά μεμονωμένα σχήματα. Τα Σχήματα αυτά (αυτούσια ή παραλλαγμένα), συνδυαζόμενα με διάφορους τρόπους μεταξύ τους, βάσει των Αρχών του Τάι Τσι Τσουάν και διάφορων τακτικών και στρατηγικών μάχης, μας δίνουν την πλήρη αλληλουχία των 108 Σχημάτων της Φόρμας.
Το κάθε μεμονωμένο Σχήμα αποτελείται με τη σειρά του από πολλές υποκινήσεις, που εκφράζουν τις πολλές, διαφορετικές Δυνάμεις (Τζιν), οι οποίες βρίσκονται μέσα στη Φόρμα και ουσιαστικά την αποτελούν. Παραδείγματος χάριν, ένα από τα πιο φημισμένα και σημαντικά Σχήματα της Φόρμας, το «Αρπάζω την Ουρά του Πουλιού», αποτελείται από εννέα υποκινήσεις/τμήματα/Τζιν, οι οποίες κατά την εκμάθηση και μελέτη της Φόρμας μελετώνται και αναλύονται όλες, μία προς μία, ξεχωριστά.
Παρ’ ό,τι πολλοί νομίζουν, είναι ακριβώς αυτές οι υποκινήσεις οι οποίες εκφράζουν τις διάφορες Δυνάμεις (Τζιν), μαζί με τις Αρχές του Τάι Τσι Τσουάν, που έχουν τη μέγιστη αξία και όχι οι εκάστοτε Φόρμες και τα Μεμονωμένα Σχήματα. Έχοντας κάποιος μελετήσει και κατανοήσει σε όλη τους την έκταση και το βάθος τα διάφορα Τζιν, θα μπορούσε χρησιμοποιώντας τα, και στηριζόμενος στις θεμελιώδεις Αρχές, να δημιουργήσει όσες φόρμες επιθυμεί.
Ωστόσο, η Παραδοσιακή Φόρμα των 108 Σχημάτων, δοκιμασμένη για πάνω από 150 χρόνια, είναι δομημένη έτσι ώστε να διδάσκει σωστά τον ασκούμενο και να αναπτύσσει ταυτόχρονα τη σωματική και πνευματική του δύναμη και αντοχή. Δεν θέλουμε να γίνουμε απόλυτοι, ισχυριζόμενοι ότι η Παραδοσιακή Φόρμα των 108 Σχημάτων είναι αδύνατον να αντικατασταθεί από κάτι άλλο αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει ο δημιουργός του νέου να είναι πολύ μεγάλος και βαθύς γνώστης του Τάι Τσι Τσουάν, ώστε να μπορέσει να προτείνει κάτι ανώτερο.
Μέχρι τότε, αφού υπάρχει ο παραδοσιακός τρόπος και κανείς δεν έχει προτείνει για την ώρα τίποτε καλύτερο, είναι καλύτερα απλώς να τον ακολουθούμε και να προσπαθούμε να καταλάβουμε και όχι να αλλάζουμε ή να προσθέτουμε πράγματα σε κάτι το οποίο δεν έχουμε καν στοιχειωδώς κατανοήσει.
Ακριβώς γι’ αυτούς τους λόγους είναι που πρέπει να εξασκούμαστε με προσοχή σε κάθε μοναδική κίνηση και να προσπαθούμε να την κατανοούμε σε βάθος. Η κάθε μοναδική κίνηση έχει συγκεκριμένο λόγο ύπαρξης και τη δική της, μοναδική αξία.
Για τους ίδιους λόγους δεν πρέπει ούτε να προσθέτουμε μικρές ή μεγαλύτερες κινήσεις στη Φόρμα. Πολλοί άνθρωποι προσθέτουν κινήσεις με σκοπό να «ομορφύνουν» τη Φόρμα, να την κάνουν να αποκτήσει περισσότερη χάρη. Ωστόσο, αυτές οι κινήσεις είναι χωρίς αντικειμενικό σκοπό και όφελος, αφού όπως έχουμε τονίσει επανειλημμένως σκοπός του Τάι Τσι Τσουάν δεν είναι η ομορφιά και η χάρη.
Κάθε κίνηση πρέπει να έχει έναν σοβαρό σκοπό, ο οποίος είτε να προάγει τις εσωτερικές διατάσεις και το Τζιν είτε να έχει κάποια σοβαρή μαχητική εφαρμογή. Εάν κάποιος έχει έναν τέτοιου είδους σκοπό, σε κάποια κίνηση την οποία αποφάσισε να προσθέσει στη Φόρμα, και μπορεί να αποδείξει την αξία της προσθήκης, μπορούμε να τη συζητήσουμε, ακόμη και να τη δεχτούμε. Εάν όμως η προσθήκη έγινε απλώς για την ομορφιά και τη χάρη, είναι απαράδεκτη. Στην Κίνα όταν θέλουν να χαρακτηρίσουν κάτι το οποίο βρίσκουν γελοίο λένε, «Εάν θέλεις να κάνεις όμορφο το φίδι που ζωγραφίζεις βάλε του πόδια». Ένα φίδι με πόδια όμως δεν έχει κανένα νόημα και είναι απλώς γελοίο.
O σκοπός της
O βασικός σκοπός της Παραδοσιακής Φόρμας των 108 Σχημάτων είναι η εκμάθηση, η μελέτη και η εξάσκηση στα Οκτώ Τζιν, δηλαδή τις οκτώ εσωτερικές δυνάμεις στις οποίες στηρίζεται όλο το Τάι Τσι Τσουάν (Βλ. άρθρο: Η τεράστια σπουδαιότητα του Τζιν). Μέσω της τμηματικής εξάσκησης στις συστατικές κινήσεις που αποτελούν κάθε Μεμονωμένο Σχήμα, ο ασκούμενος έχει την ευκαιρία να αντιληφθεί πώς ακριβώς εκτελείται η κάθε κίνηση, ποια είναι η σωστή κατεύθυνση προς την οποία κινείται το Τζιν, πού βρίσκονται τα πολλά και διάφορα χτυπήματα και από ποιο μέλος ή σημείο του σώματος εκτελούνται, πού και πώς θα πρέπει να διατείνει το σώμα του ώστε να επιτύχει τις εσωτερικές διατάσεις και να δημιουργηθεί το Τζιν. Στην αρχή αυτός ο τρόπος εξάσκησης φαίνεται πολύ μηχανικός αλλά όσο ο ασκούμενος μαθαίνει περισσότερα γίνεται όλο και πιο βαθύς και γεμάτος λεπτομέρειες, οι οποίες αλλιώς δεν θα μπορούσαν να γίνουν αντιληπτές.
Πέρα από αυτούς τους βασικούς της στόχους, με την εξάσκηση στην Παραδοσιακή Φόρμα των 108 Σχημάτων διδασκόμαστε και κατανοούμε τη βασική κινησιολογία, τις Βασικές Απαιτήσεις και το Βασικό Πρωτόκολλο του Τάι Τσι Τσουάν (βλ. άρθρο: Βασικό Πρωτόκολλο), συνειδητοποιούμε τη σημασία και τη μηχανική των αρθρώσεων στην κίνηση, αποκτάμε ροή και απαλότητα, εκπαιδεύουμε τον νου στο να δημιουργεί και να συντονίζει την κίνηση, μαθαίνουμε τη χρήση του Τσι και της αναπνοής κατά την κίνηση και, τέλος, αντιλαμβανόμαστε την πνευματική διάσταση του Τάι Τσι Τσουάν.
Τέλος, χάρις στην καθαρότητα της κίνησης στην Παραδοσιακή Φόρμα των 108 Σχημάτων, ο ασκούμενος μπορεί να αντιληφθεί με σαφήνεια ποιες είναι οι τεχνικές από τις οποίες έχει προέλθει η κάθε κίνηση (αφού, όπως είναι λογικό παρ’ όλο που οι περισσότεροι το αγνοούν, οι τεχνικές προϋπήρχαν της Φόρμας), όπως επίσης να χτίσει μέσα στο σώμα και τον νου του τις τακτικές και στρατηγικές μάχης του Τάι Τσι Τσουάν.
Τα Έξι Επίπεδα
Προκειμένου να επιτύχει όλα τα ανωτέρω, η Παραδοσιακή Φόρμα των 108 Σχημάτων διδάσκεται σε Έξι διαφορετικά Επίπεδα, ανάλογα με την εμπειρία του ασκούμενου. Τα Επίπεδα αυτά είναι τα εξής: α) Εμβιομηχανικό, β) Ροή, γ) Νους, δ) Δύναμη, ε) Αναπνοή / Τσι και στ) Πνεύμα. Σύμφωνα με αυτά τα Έξι Επίπεδα μπορούν και πρέπει να διδάσκονται και όλες οι υπόλοιπες φόρμες, άοπλες και ένοπλες, όταν μιλάμε για αληθινά ποιοτικό Τάι Τσι Τσουάν. Το εκπαιδευτικό εργαλείο όμως για να περάσουν όλα αυτά στον ασκούμενο είναι η Παραδοσιακή Φόρμα των 108 Σχημάτων.
Στην αρχή της εκμάθησης, η Φόρμα διδάσκεται «τμηματικά» δίνοντας έμφαση στη λεπτομέρεια και στο περιεχόμενο όχι απλώς του κάθε ολοκληρωμένου μεμονωμένου σχήματος της Φόρμας αλλά του κάθε τμήματος/υποκίνησης από τα οποία αποτελούνται όλες οι ολοκληρωμένες κινήσεις/σχήματα της Φόρμας. Στο στάδιο αυτό, η κάθε υποκίνηση ξεχωρίζει από την άλλη, με μία μικρή ακινησία ανάμεσά τους, δίνοντας έτσι την αίσθηση της διακεκομμένης κίνησης (από αυτό το αρχικό στάδιο εκμάθησης της Φόρμας πηγάζει και η λανθασμένη ονομασία της Φόρμας «τετράγωνη», στην οποία αναφερθήκαμε).
Σταδιακά, περνώντας στο δεύτερο στάδιο της εκμάθησης της Φόρμας, η κίνηση εξελίσσεται σε πιο ομαλή, κυκλική και ρέουσα, εξαλείφοντας το μικρό κενό ανάμεσα στις υποκινήσεις, όχι όμως και τις λεπτομέρειες των κινήσεων. Ενώ όλες οι υποκινήσεις στο δεύτερο αυτό στάδιο ενώνονται μεταξύ τους με πολύ μικρά τόξα, πολλές φόρες αόρατα στο μάτι, όλα τα συστατικά στοιχεία της κίνησης συνεχίζουν να βρίσκονται εκεί, απολύτως διακριτά. Σε καμία περίπτωση δεν συγχωνεύονται οι κινήσεις μεταξύ τους, ούτε «εξαφανίζονται» κινήσεις προς χάρη της ομορφιάς, της κυκλικότητας, της ροής ή οποιουδήποτε άλλου λόγου.
Με την εκμάθηση της Φόρμας «τμηματικά» εξασφαλίζεται η ορθή δομή, στάση και κίνηση του σώματος, καθώς και το ξεκαθάρισμα του ακριβούς περιεχομένου και νοήματος της κάθε κίνησης. Με τη ρέουσα εκτέλεση της Φόρμας (το Δεύτερο δηλαδή επίπεδο), η οποία έρχεται αφού ο ασκούμενος πρώτα εμπεδώσει καλά τις λεπτομέρειες της κίνησης μέσω της «τμηματικής» εξάσκησης, μαθαίνει τη ροή και την απαλότητα, οι οποίες όμως δομούνται πάνω στις γερές βάσεις, που ο μαθητής έχει ήδη αποκομίσει από την προηγούμενη εξάσκηση.
Στα επόμενα στάδια, αρχίζει η αληθινή εξάσκηση στα βαθύτερα επίπεδα του Τάι Τσι Τσουάν, τα οποία δυστυχώς όσο περνούν τα χρόνια εκλείπουν όλο και περισσότερο από τις περισσότερες σχολές Τάι Τσι Τσουάν στον κόσμο. Το Τρίτο Επίπεδο (Νους) έρχεται να βάλει στην άσκηση και τον νου, ο οποίος καθοδηγεί και ελέγχει την κάθε κίνηση του σώματος, από τη μεγαλύτερη και πιο εμφανή μέχρι τη μικρότερη και πιο κρυφή. Στο Τέταρτο Επίπεδο (Δύναμη), ίσως το πιο σημαντικό αλλά και άγνωστο στον σημερινό κόσμο του Τάι Τσι Τσουάν, αρχίζει η δουλειά με τις Εσωτερικές Διατάσεις, οι οποίες καθιστούν το σώμα πολύ δυνατό και του προσδίδουν τη φημισμένη (αλλά επίσης άγνωστη) εσωτερική, ελαστική δύναμη του Τάι Τσι Τσουάν.
Στο Πέμπτο Επίπεδο (Αναπνοή/Τσι), γίνεται βαθύτερη δουλειά με την αναπνοή (Τσι), η οποία στηρίζεται στις ήδη αποκτημένες βάσεις από τα προηγούμενα επίπεδα και τις καλά δουλεμένες στάσεις και κινήσεις του ασκούμενου, οι οποίες αποτελούν αναγκαία και ικανή συνθήκη για τη σωστή αναπνοή και την κίνηση του Τσι.
Σε αυτό το Επίπεδο γίνεται πράξη και το περίεργο, σκοτεινό και αποπροσανατολιστικό για όσους δεν το κατανοούν σωστά απόφθεγμα των Κλασικών του Τάι Τσι Τσουάν, «Ο νους κινεί το Τσι και το Τσι κινεί το σώμα». Η αληθινή σημασία του αποφθέγματος αυτού είναι ότι όταν ο νους μας επιδιώκει και απαιτεί από το σώμα μας να στέκεται και να κινείται σωστά και το σώμα καταφέρνει να ανταποκριθεί επαρκώς στις οδηγίες του νου, τότε και μόνον τότε επιτυγχάνεται, σχεδόν αυτομάτως, η σωστή κίνηση της αναπνοής και του Τσι.
Η εξ ορισμού λοιπόν θέλησή μας να κινήσουμε την αναπνοή/Τσι, αφού εξασκούμαστε σε μια εσωτερική πολεμική τέχνη, υποχρεώνει τον νου μας να ζητήσει από το σώμα σωστές στάσεις και κινήσεις, αφού μόνον έτσι είναι δυνατόν να κινηθεί σωστά η αναπνοή/Τσι. Άρα, θα μπορούσαμε με περισσότερη ακρίβεια να αποδώσουμε το συγκεκριμένο απόφθεγμα προκειμένου να το κατανοήσουμε, λέγοντας ότι «Ο νους κινεί την αναπνοή/Τσι (εμμέσως, μέσω της σωστής κίνησης και στάσης του σώματος) και το Τσι κινεί το σώμα (εμμέσως, μέσω του νου, αφού η σωστή στάση και κίνηση του σώματος αποτελεί προϋπόθεση για να κινηθεί σωστά το Τσι). Με βάση τα προηγούμενα, μπορούμε λοιπόν να αντιληφθούμε πόσο πολύ σημαντική είναι για τα ανώτερα επίπεδα, η αρχική δουλειά με το σώμα, η οποία γίνεται στο Πρώτο Επίπεδο (Εμβιομηχανική).
Τέλος, στο Έκτο Επίπεδο όλη η τεράστια γνώση και ικανότητα οι οποίες έχουν συσσωρευτεί αλλά και η καλλιέργεια του χαρακτήρα μετά από χρόνια επίμονης και επίπονης εργασίας με το σώμα, τον νου και την αναπνοή, επιτείνονται ακόμη περισσότερο και συγχωνεύονται σε ένα, ανεβάζοντας τον ασκούμενο σε υψηλότερες σφαίρες κατανόησης του Τάι Τσι Τσουάν και του εαυτού του. Ο ασκούμενος γίνεται πλέον βαθύς γνώστης της ευγενούς τέχνης του Τάι Τσι Τσουάν, υπερβαίνοντας τις συμβατικότητες της Φόρμας, τις οποίες έχει ενσωματώσει με φυσικό τρόπο στο σώμα και το πνεύμα του. Φτάνει δηλαδή στην κατάσταση του «μη νου» και της «κενότητας», με την έννοια ότι ο νους του την ώρα της δράσης σε μία συμπλοκή σώμα με σώμα ή ακόμη και στην καθημερινότητα είναι ελεύθερος από σκέψεις, θυμό, φόβο, κρίση ή εγωισμό, και μπορεί να κινείται ελεύθερα και με τον πιο ενδεδειγμένο σε κάθε στιγμή τρόπο, χωρίς να ακολουθεί προσχεδιασμένες αντιλήψεις και τακτικές.
Πλήρη ανάλυση και περιγραφή των Έξι Επιπέδων της Φόρμας μπορείτε να βρείτε στο άρθρο «Η Φόρμα του Τάι Τσι Τσουάν – Β’ μέρος».
Επίλογος
Όποιος έχει εξασκηθεί σε βάθος στην Παραδοσιακή Φόρμα, μπορεί να καταλάβει απόλυτα τη ρήση, την οποία συνηθίζει να λέει ο Δάσκαλος Γου: «Όποιος έχει εξασκηθεί με τη μεθοδολογία της Παραδοσιακής Φόρμας, δεν βρίσκει ουσία σε κανέναν άλλον τρόπο εξάσκησης». Μια φόρμα αληθινό «θησαυροφυλάκιο», η οποία περιμένει κάθε ενδιαφερόμενο για να του αποκαλύψει τους θησαυρούς της.
Δείτε εδώ την Παραδοσιακή Φόρμα των 108 Σχημάτων.